Annað líf á krónunni í útlöndum

Núverandi haftakerfi með krónuna fær mann alltaf til þess að brosa út í annað þegar að maður les fréttir af því að krónan sé að styrkjast. Væntanlega rokkar krónan mikið til og frá þessa mánuðina. Ég hringdi í tvo Evrópska banka í dag til þess að taka púls á krónunni. Niðurstaðan kom ekki á óvart en í báðum þeim löndum þar sem að miðlarar gáfu upplýsingarnar þá var gengi krónunnar ca. 33% lægra en skráð á Íslandi, en auðvitað rokkar hún nokkuð til innan dagsins að því er miðlarar tjáðu mér. Krónan lifir víst allt öðruvísi lífi í útlöndum!

Krónan hækkar

Fyrirhyggjuveiran skýtur upp kollinum!

Það er ekki annað hægt en að taka undir með framkvæmdastjóra SI með tillöguna um sykurskattinn. Í flestum tilfellum er orsakir tannskemmda vanhirða og það er ljóst að það er sykur í fleiru en gosdrykkjum og mikil einföldun að halda að sykurskattur einn og sér muni bæta tannheilsu barna. Er orsökin á hnignandi tannheilsu ekki einmitt fólgin í lélegu eftirlit og ónógri fræðslu auk þess sem að þátttaka hins opinbera í tannlæknaþjónustu barna og ungmenna er ekki viðunandi? Er þetta ekki kjarni málsins?

Eftir að hafa lesið nýlega blaðagrein, eftir Njörð P. Njarðvík rithöfund og prófessor við Háskóla Íslands, þar sem að hann talar um frjálshyggjuveiruna þá dettur mér helst í hug að við séum að fara inn í tímabil fyrirhyggjunnar núna. Fyrirhyggjuveiran lýsir sér í því að hið opinbera og þeir sem fara með forráð hafa vit fyrir okkur hinum. Í niðurlagi greinar prófessorsins segir að margur hafi veikst illa af veiru frjálshyggjunnar en þegar öllu er á botninn hvolft þá er ekki víst að neysluskattar eins og heilbrigðisráðherra hyggst koma á muni skila tilætluðum árangri, þeir eru hins vegar hluti af fyrirhyggjuveirunni sem lýsir sér í því að menn stökkva á málefnin um leið og þeim er lýst í fjölmiðlum, stundum án þess að menn hafi hugsað málið til enda. Fyrirhyggjuveiran hefur víst sýkt marga illa og það er ekki gott, ekki frekar en hnignandi tannheilsu barna.

Tillaga um sykurskatt ótrúleg

Af vöxtunum skuluð þér þekkja þá

Ríkisbankarnir eru duglegir við að færa niður vexti af innlánum þessa dagana á meðan það vekur athygli að einkabankarnir virðast bjóða betri innlánsvexti og betri kjör. Kannski virðist vandamálið fólgið í þeirri staðreynd að það er erfitt fyrir ríkisbankana að borga háa innlánsvexti á meðan lítið er um vaxtaberandi lán og allt er stopp í nýjum lántökum fyrirtækja og almennings.  Það er samt athygli vert að það getur munað allt að 4,15% á innlánsvöxtum svo að það er um að gera fyrir þá sem eiga eitthvað í handraðanum að fylgjast vel með sínum málum. Eldri sparifjáreigendur ættu að huga sérstaklega vel að sínum málum og athuga hvort kjörin séu þau sömu og áður eftir alla ríkisvæðingu bankakerfisins, % brot hér og þar geta skipt verulegum upphæðum í lok ársins. Það hafa fáir efni á því að fylgjast ekki vel með sínum málum sérstaklega í núverandi árferði.

Maður veltir því samt fyrir sér hvað liggi að baki því að S24 getur greitt allt að 4,15% hærri innlánsvexti? Er það vegna þess að yfirbyggingin er lítil sem engin, öll þjónustan á netinu og verið að höndla við einstaklinga en ekki fyrirtæki, eða er það eitthvað annað eins og vandamál með eiginfjárhlutfallið? Það er ljóst að ríkisbankarnir eru að létta undir með Seðlabankanum og hjálpa honum við að keyra niður vextina en sparifjáreigendur verða líka að vera á varðbergi og notfæra sér bestu kjörin hverju sinni, svo fremur sem að menn eru ekki fastir í skuldafeni og geti sig hvergi sig hvergi hreyft.

Vaxtatafla S24: http://www.s24.is/einstaklingar/um_s24/vextir_og_gjaldskra/

Nýi Kaupþing: http://www.kaupthing.is/lisalib/getfile.aspx?itemid=17278

Að vera haldinn fullkomnunaráráttu

Afleiðing fjármálakreppunnar kemur fram í ýmsu, jafnvel þeir sem voru í skilum lentu í vanskilum. Eftir að bankinn minn SPRON féll þá mætti mér óvæntur vandi, þ.e. að byrja öll bankaviðskiptin upp á nýtt með nýjum aðilum. Það settist enginn kvíði að mér við að takast á við það verkefni en það tók langan tíma að koma einföldum hlutum í lag. Eftir að hafa fengið yfirlit yfir úttektir af reikningi mínum nýverið þá rak mig í rogastanz þegar að Síminn tók 450 kr. út af reikningi mínum vegna vanskila. Sökin var ekki mín en yfirgangurinn og frekjan eru mikil hjá Símanum, sama fyrirtæki og auglýsir að ég geti valið mér 6 vini, og ég sem hélt að Síminn væri einn af mínum helstu vinum enda hef ég verið í viðskiptum með farsímann hjá þeim frá þeim degi er Halldór Blöndal fyrrverandi Samgönguráðherra hleypti GSM kerfinu af stokkunum með mikilli viðhöfn og ætli vísa hafi ekki flotið með af því tilefni. Þrátt fyrir gylliboð hinna símafyrirtækjanna þá hef ég verið eins og húsbóndahollur hundur og ekki yfirgefið húsbóndann.

Eftir að hafa skýrt mál mín út fyrir Símanum og farið góðfúslega fram á að fá þessar 450 kr. endurgreiddar þá hafa engar efndir orðið, enda eru vanskil bara vanskil og það skiptir engu hvernig þau áttu sér stað. Það er samt hart að þurfa að sæta álagi vegna vanda í greiðslukerfinu, vanda sem að maður á enga sök á. Það er ljóst að Síminn hefur ekki eingöngu haft 450 kr. af mér heldur eru þar hundruð eða þúsundir viðskiptavina gamla SPRON í sömu sporum ef þeir hafa látið millifæra sjálfkrafa af reikningum sínum.Slíkt innheimtulag ber ekki vott um almenna skynsemi og þjónustulund heldur yfirgang! Já ég verð að segja og skil að það séu auglýst námskeið sem gera út á kvíða, sérstaklega í þjóðfélagi þar sem skilningur á núverandi ástandi virðist vera takmarkaður hjá lykilfyrirtækjum eins og Símanum.

Kannski glími ég við fullkomnunaráráttu og margir sem þekkja mig myndu án efa taka undir það þegar að ég ætla að reyna að ná 450 kallinum til baka. Það verður aldrei neinn efnahagsávinningur af því fyrir mig enda mun ég leggja meira út til þess að ná rétti mínum til baka. Málið er hins vegar hluti af fullkomnunaráráttu minni og þeirri vegferð við að reyna að standa í skilum og liður í baráttu neytenda við ofríki stórfyrirtækja og virðingu þeirra fyrir neytendum.

Eftir sorgina kemur sjokkið

Það er ljóst að heimamenn í Borgarbyggð og víðar verða fyrir miklum búsifjum af yfirtökunni og stærsta breytingin verður án efa fólgin í því að viðskiptavinir Sparisjóðs Mýrarsýslu verða núna hluti af N. Kaupþing banka sem er með tugi þúsunda viðskiptavina á sínum snærum. Eftir að hafa reynt þjónustuna hjá N. Kaupþing banka undanfarið þá er ljóst að starfsmenn bankans anna engan veginn öllum þeim viðskiptavinum sem að nú tilheyra bankanum. Í þessari viku og síðustu hef ég þurft að bíða í allt að klst. eftir að ná sambandið við þjónustufulltrúana. Að sjálfssögðu er það ekki starfsfólkinu að kenna en það þarf að úthugsa breytingar eins og þegar heill sparisjóður eins og SPRON og SPM eru teknir yfir. Ég er alveg klár á því að menn missa vildarkjör og einnig verður tap í þjónustugæðum og það mun taka verulegan tíma fyrir fólk að byrja í viðskiptum undir nýjum formerkjum. Það vekur einnig furðu að SPRON skyldi ekki hafa verið rekinn áfram og reynt þannig að hámarka hag ríkisins og sér í lagi þeirra viðskiptavina sem að voru fyrir í kerfinu. Það er líka erfitt fyrir N. Kaupþing banka að hámarka hag viðskiptavina sinna undir slíkum kringumstæðum og sér í lagi að setja sig inn í aðstæður þúsunda nýrra viðskiptavina. Slíkt gerist ekki á einni nóttu það þarf mikla vinnu til að nálgast nýju viðskiptavinina og setja sig inn í þeirra mál. Draumurinn um litla sæta bankann er þó enn fyrir hendi og ég skora á menn að skoða þetta vídeó: http://www.swissinfo.org/eng/multimedia/video/detail.html?siteSect=15045&sid=10604329 Það er ekki lögmál að bankar þurfi að vera stórir til þess að þjónusta einstaklinga eða jafnvel heilan bæ!

Örlög SPM sorgleg

Verður okkur bakkað inn í Evrópusambandið?

 

 

Það verður fróðlegt að fylgjast með næstu dögum og vikum í stjórnmálunum. Bloggheimar loga vegna umræðunnar um hugsanleg aðild að Evrópusambandinu og auðvitað hafa menn ýmsar skoðanir eins og gengur. Það er hinsvegar gaman að fylgjast með þeim umsnúningi sem að hefur orðið á skrifum þeirra sem að hafa farið mikinn í nafni þeirra vinstra megin í stjórnmálunum og jafnvel örlar á því að menn séu bara orðnir sáttir við að gangast Evrópusambandinu á hönd, þvert á allar fyrri yfirlýsingar. Það verður fróðlegt að fylgjast með Volvo manninnum, sú manntegund er þekkt fyrir að setja öryggið á oddinn og fara sér hægt, líka þegar á að bakka. Það skyldi þó aldrei vera að okkur verði bakkað inn í Evrópusambandið?

The Good, the Bad and the Ugly

Við lifum á óvenjulegum tímum og á óvenjulegum tímum gerast óvenjulegir hlutir. Við lifum á tímum þar sem að menn lýsa því yfir í sjónvarpi að það kunni að skella á fjárhagsleg borgarastyrjöld því fjölskyldur hafa engin ráð í hendi sér til þess að takast á við fjárhagslegan veruleika eftir atvinnumissi. Bankakerfið fer sínu fram og virðist hafa fáar lausnir til handa þeim sem eru hvað verst settir, og stundum fást engin svör, annað en 2007 þegar það voru ráð undir rifi hverju.

Nýji Kaupþing banki er búinn að gleypa þúsundir viðskiptavina á síðustu vikum, SPRON og Sparisjóð Mýrarsýslu og það fékk ég að reyna í dag að það er engum hollt að taka of stórt upp í sig. Eftir að hafa hringt erlendis frá og lagt á þrivsvar sinnum eftir að hafa beðið ca. 20. mínútur í hvert skipti þá var farið að fjúka í mig. Ég ákvað því að hringja í Höfuðstöðvar nýja Kaupþings og þar svaraði skiptiborðið um hæl og mér létti nokkuð. Ég var hins vegar eins og Eastwood í gamalkunnum reyfara, til í slaginn og bað um að fá að tala við bankastjórann, því ég taldi að bankinn sem að hann stýrði væri almennt ekki til viðtals. Þrátt fyrir að hafa verið tengdur við ritara hans þá náðist ekki samband, og að síðustu bað ég skiptiborðið ítrekað um að tengja við ákveðið útibú bankans en allt kom fyrir ekki. Góðhjartaðan samskiptafulltrúan þraut öll ráð líka.

Sú aðgerð að gleypa tvo heila Sparisjóði hefur umtalsverð áhrif á þjónustuveitingarkerfi nýja Kaupþings banka, og það er engum vafa undirorpið að bankinn ræður ekki almennilega við að veita öllum þeim þjónustu sem á henni þurfa að halda. Þetta hef ég ítrekað reynt með nýja Kaupþing banka. Bankarnir virka sem daufildi og virðast ekki hreyfast þótt að fólk beri sorgir sínar á torg, kannski ekki nema von þar sem þeir virðast ekki vera til viðtals. Það er líka engin samkeppni til staðar og það var sérstaklega áberandi að Íslandsbanki og Landsbanki gerðu ekkert til þess að krækja sér í bita af SPRON kræsingunum enda viðskiptavinirnir margir góðir í innlánunum.

Sú hringekja sem að fór af stað með yfiröku SPRON hefur leitt af sér mikinn afleiddan kostnað fyrir samfélagið enda hafa margir sett mikinn tíma í að koma sínum málum á hreint og mér til efs að strákarnir í Fjármálaeftirlitinu hafi hugsað út í það. Í stað þess að halda SPRON gangandi eftir öðrum leiðum þá var flóknasta agerðin valin, aðgerð sem að einnig virkar letjandi á samkeppni milli fjármálastofnana.

Já, við lifum svo sannarlega á Eastwood tímum, þegar sá Góði, sá Illi og sá Ljóti berast á og enginn veit hvað snýr upp eða niður. Ætli bankastjóranir viti það nokkuð sjálfir frekar en almenningur? Kannski þeir gætu tekið hann vin minn  Flavian til fyrirmyndar: http://www.swissinfo.org/eng/multimedia/video/detail.html?siteSect=15045&sid=10604329

Hvet ykkur til þess að skoða vídeóið!

 

Nú þurfa menn að taka á honum stóra sínum

Það virðist sem að það mörg fyrirtæki í vertaka- og byggingarstarfssemi heyji nú lífróður og það sama á um fyrirtæki í mörgum öðrum atvinnugreinum. Það er grafalvarlegt mál ef ríki, bæjar- og sveitarfélög eru í einhliða framkvæmdastoppi. Fyrirtæki eins og Vegagerðin verða einmitt að taka myndarlega á málum, ef ekki núna hvenær þá? Ef verktakar sjá ekki fram á verkefni eða almenn útboð á verkefnum þá setur það náttúrulega af stað hringrás með hliðaráhrifum út í aðrar atvinnugreinar og frekari skellir kunna að lenda á fjármálastofnunum enda þurfa menn að greiða af tækjum og tólum.  Það er ljóst að þar til bærir aðilar verða að sýna samfélagslega ábyrgð og styðja við bakið á þessum aðilum og það ber að varast að koma á markaði þar sem að verktakar eru píndir niður í verðum. Nú bíð eftir því að vinur minn gangastjórinn Kristján Möller taki fyrsta skrefið...það er lítið skref fyrir hann en kann að vera stórt fyrir verktakageirann.

Öllum sagt upp hjá Nesprýði

Besta bankamódel í heimi - eins banka maður!

Flavian Kippel er dæmi um mann sem að margir geta tekið til fyrirmyndar, þar á meðal ég. Hann fer með forræði á næst minnsta banka Sviss. Flavian er í senn bankastjóri, gjaldkeri og almennur skrifstofumaður. Heildareignir bankans hans eru 20 milljónir svissneskra franka og bankinn fagnar jafnframt 80. ára starfsævi. Húsakynni bankans láta lítið yfir sér og það er enginn íburður og engan marmara að sjá, né eru þar stórfengleg listaverk látinna meistara til þess að prýða veggina. Bankinn gerir út frá venjulegri svissneskri blokkaríbúð og hóværðin er algjör, enda markmið Spar und Leihkasse Leuk að þjóna íbúum bæjarins þar sem að hann er staðsettur. Flavian hefur engan Range Rover jeppa til þess að koma sér á milli heldur gengur um á tveimur jafnfljótum þegar á þarf að halda og hann þekkir ekki neina bónusa heldur hefur eingöngu heyrt af þeim í fréttum.

Hér má sjá Flavian að störfum og ég bið ykkur að gefa ykkur tíma til þess að horfa á þetta stutta en áhrifamikla vídeó: http://www.swissinfo.org/eng/multimedia/video/detail.html?siteSect=15045&sid=10604329

Reiðin er ekki góður ráðgjafi en þegar ég hugsa um adrif SPRON og þá staðreynd að einni vinsælustu fjármálastofnun landsins var sett í þrot og samningaleiðin ekki reynd þá er ljóst að almenningur sem og viðskiptavinir SPRON urðu fyrir miklu tjóni. Ég ætla ekki að ræða þá staðreynd að stjórnendur SPRON misstu sjónar á þeim gildum sem að gerðu SPRON að einni vinsælustu fjármálastofnun landsins og fóru fram úr sér, sérstaklega þegar þeir Háeffuðu sjóðinn og hófu að stunda einnig fjárfestingastarfssemi í stað þess að beina sjónum að grunngildunum þar sem þekkingin og reynslan lá. Það vekur athygli að þegar að bankinn varð að hlutafélagi þá voru fáir stjórnarmenn með mjög langa reynslu af bankastarfssemi heldur aðallega af rekstri fyrirtækja. Ummræðan um SPRON var öll í þá áttina að hann þyrfti að stækka til þess að vera samkeppnisfær. Eftir að hafa fylgst með mörgum smærri sparisjóðum hérna í bankalandinu Sviss þá efast ég um að það hafi verið rétta stefnan, smæðin getur líka verið mikill kostur sérstaklega þegar að arðsemiskröfurnar er hógværar og markmiðin að þjónusta samfélagið.

Flavian hlær núna að kreppunni enda vex kúnnahópurinn jafnt og þétt núna, sérstaklega eftir að traustið hefur horfið hjá mörgum stærri bönkunum. Ráðlegging Flavian á einmitt erindi núna, sérstaklega til þeirra sem að starfa í banka- og fjármálastarfssemi, sem og þeirra sem að setja reglur og hafa eftirlit með fjármálageiranum: ,,HALDIÐ YKKUR VIÐ ÞAÐ SEM ÞIÐ KUNNIÐ OG LÁTIÐ ANNAÐ VERA!" Eftir að hafa horft á vídeóið með Flavian og séð hversu einfalt lífið getur verið þá getur maður ekki annað fyllst réttlátri reiði vegna þess að við fórum fram úr okkur, og við misstum sjónar á grunngildunum eins og í tilfelli SPRON sem var með einstaklega tryggan viðskiptavinahóp, og svo það að Fjármálaeftirlitið hafi ekki enn náð að klára dæmið og úrskurða um hvort selja megi SPRON eða ekki er dæmi um veikleika kerfisins. Það má heldur ekki gleyma framkomu Nýja Kaupþings banka og stjórnar hans sem að hefur með aðgerðum sínum skaðað stóran hóp saklausra neytenda með aðgerðum sínum. Hver ber svo ábyrgð á kerfinu, er það ekki bankamálaráðherra? Því miður hefur umfjöllunin verið lítil og menn hafa komist frá uppbyggilegri gagnrýni, og með vísan í þetta þá hefði umboðsmaður neytenda mátt láta málið til sín taka af meir þunga, en það er kannski of seint núna.

Þegar öllu er á botninn hvolft þá er Flavian og banki hans hinir raunverulegu sigurvegar bankakreppunnar, enda allt miðað við að gera það sem menn kunna og gera það vel og hógværðin höfð að leiðarljósi. Því miður tóku margir hæfir bankamenn mikla áhættu og stjórnuðust ekki af skynsemi heldur var í farteskinu krafan um að vaxa þar sem vöxturinn og gróðinn var línuleg stærð með óþekktum endastað. 

Dæmið um Flavian ætti að vera skólabókardæmi fyrir alla bankamenn og þá sem að sinna opinberum rekstri. Það er vel hægt að gera meira fyrir minna!

 

 

 

Getum við eitthvað lært af öðrum?

1. maí er ekki haldinn hátíðlegur í mörgum kantónum í Sviss, og það var ekki nýtt fyrir mig að vinna á þessum sólríka degi. Það brá hinsvegar út af vananum þegar að stærsta 1. maí ganga í áratugi átti sér stað í Zurich þar sem að menn mótmæltu kreppunni og áhrifum hennar, og í grunninn er það sama við að glíma og hjá íslensku þjóðinni þar sem að launaskandalar bankamanna og uppsagnir eru aðalatriðin auk þess sem að hart hefur verið sótt að bankaleyndinni. Það er ekki bara á Íslandi þar sem að fólk er óánægt með lífið og tilveruna en flest er svona í lágstemmdara kantinum hérna. Stærsti munurinn á íslenska veruleikanum og þeim svissneska er að hér leigir 80% af þjóðinni enda dýrt að byggja og jarðnæði takmarkað og verð eftir því. Að stærstum hluta glímir svissnesk alþýða ekki við greiðsluklafa vegna endurgreiðslu á húsnæðislánum eða öðrum óraunhæfum neyslulánum. Vandinn hérna er kannski fólginn í því að hér hafa menn verið duglegir að spara og í því að lána öðrum þjóðum sem að núna geta ekki borgað!

Þrátt fyrir að margir svissneskir þegnar séu andvígir því að menn geti sest að í Sviss í þeim einum tilgangi að komast hjá skattlagningu og reka skúffufyrirtæki héðan þá er rétt að geta þess að mikill meirihluti fólks er ekki á því að gefa bankaleyndina eftir. Bankaleyndin er sennilega einn af þeim þáttum sem að hefur tryggt Sviss vænjar tekjur, enda er svo komið að það er ekki hægt að þverfóta fyrir arabískum furstum ásamt öðru auðmannaliði sem fær næstum því að fóta sig að vild. Að sama skapi hefur þeim svissnesku tekist að laða að fjöldann allan af alþjóðastofnunum og samtökum sem að eru mikilvægar fyrir efnahag landsins og þá sér í lagi ferðaiðnaðinn. Skattar er almennt lágir í Sviss og t.d. er virðisaukaskattur 7.6% og algengir tollar 4% af innfluttum vörum. Verslanir eru almennt lokaðar á sunnudögum og hér er hvíldardagurinn raunverulegur hvíldardagur og fólk vakið upp með hringingum kirkjuklukkna og svissneska þjóðfánanum að morgni sunnudags.

Það vekur líka mikla athygli að þetta land leyndardómanna er í senn frjálslynt þar sem að þegnarnir geta haft áhrif á mörg mál í gegnum þjóðaratkvæðagreiðslur. Þær þekkja menn vel í Sviss enda eru þjóðaratkvæðagreiðslur allt að fjórum sinnum á ári ef þurfa þykir, auðvitað með misjafnri þátttöku.

Hér hafa menn lifað með eigin gjaldmiðill, innilokaðir og oft á tíðum illa þokkaðir af umheiminum vegna sérvisku og afstöðuleysis til margra mála, en þó með þúsundir manna undir vopnum og öflugan her tilbúin til þess að verja svissneska ættjörð. Hér hafa menn verið sérlundaðir á reguverkið og fært stjórnsýsluna nær fólkinu enda stjórnar hver kantóna í takt við vilja fóksins á hverjum stað öfugt miðað við mörg evrópsk ríki þar sem miðstýring er mikil. Klukkuverkið og frábært samöngukerfi heldur þessu svo öllu saman og sér til þess að menn gangi í takt!

Þessi þjóð hefur sýnt í erlendum úttektum að hún hefur það einna best þegar kemur að erlendum samanburðarmælingum?

Getur íslenska þjóðin gæti eitthvað lært af þessari ,,eyju''?